LỄ HỘI OK OM BOK CỦA NGƯỜI KHMER NAM BỘ

Lễ hội cúng trăng ok om bok tại Trà Vinh

LỄ HỘI OK OM BOK CỦA NGƯỜI KHMER TẠI TRÀ VINH

Lễ hội ok om bok của người Khmer Nam Bộ

THỜI GIAN TỔ CHỨC LỄ HỘI CÚNG TRĂNG OK OM BOK CỦA NGƯỜI KHMER

• -Phân loại lễ hội: đây là một lễ hội vừa có tính chất tôn giáo (cụ thể là Phật Giáo Nam Tông) vừa có yếu tố dân gian. Trong đó yếu tố dân gian có tỉ lệ nhiều hơn yếu tố tôn giáo.
• -Tên gọi: theo tiếng Khmer: Ok Om Bok có nghĩa là “đút cốm dẹp”, ngoài ra có thể hiểu thêm một nghĩa nữa là “lễ cúng trăng”.
• -Thời gian tổ chức lễ hội: đêm rằm tháng 10 âm lịch.

• -Không gian tổ chức lễ hội: khác với các lễ hội của người Khmer khác, phần lễ trong Ok Om Bok được tổ chức chính ở nhà, cụ thể hơn là ở khoảng sân rộng trước nhà (các hoạt động như cúng trăng, đút cốm dẹp). Tuy nhiên vì lễ hội được tổ chức vào ngày rằm nên ngoài các hoạt động nghi lễ ở nhà, người dân vẫn dâng lễ cho các nhà sư trong chùa ,đa phần là những người lớn tuổi làm việc này (thông tin được tham khảo từ anh Kim Phi Rum, hiện đang công tác tại Tổng Lãnh Sự Cambodia).
• -Truyền thuyết và nguyên nhân của lễ hội: “Lúc chưa đắc đạo, ở một kiếp nọ, đức Phật đầu thai thành con thỏ. Vì nóng lòng muốn cho đức Phật sớm đắc đạo, Ngọc Hoàng bèn hoá thành kẻ ăn mày đói khát. Gặp con thỏ, người ăn mày năn nỉ xin thỏ bố thí thân xác của mình để ăn. Thỏ lúc đó bảo rằng: ngươi hãy chụm lửa, khi lửa đang cháy cao lên, con thỏ giũ lông mình cho thật sạch. Vì sợ nhảy vào lửa, các con vật đeo trên mình thỏ như chí, rận đang bám vào lông sẽ bị chết theo, thỏ sẽ phạm tội sát sinh. Giũ lông xong, con thỏ nhảy vào đống lửa đang cháy ngùn ngụt ấy. Khi thỏ nhảy vào lửa thì lửa bèn tắt hết cả. Ngọc Hoàng thấy vậy bèn vắt lấy nước từ bảy ngọn núi vẽ lên mặt trăng hình con thỏ. Nên hiện nay, khi nhìn lên mặt trăng vào đêm trăng tròn sẽ thấy hình con thỏ rất rõ trên mặt trăng. Việc tổ chức cúng trăng vào đêm trăng tròn tháng 10 vào ngày lễ Ok Om Bok chính là để tưởng nhớ công đức của Phật Thích Ca lúc đầu thai thành con thỏ đã không ngần ngại hi sinh tính mạng để sớm đắc đạo thành Phật cứu chúng sinh” (Lễ hội truyền thống của người Khmer Nam Bộ, Hội Văn Nghệ Dân Gian Việt Nam, NXB Khoa Học Xã Hội, 2015, tr 119-120)

Đua Ghe trong Lễ Hội Ok Om Bok

• -Các hoạt động chính của lễ hội:
• +Phần lễ: cúng trăng, đút cốm dẹp
•      +Các hoạt động khác: thả lồng đèn nước (Bone Loi Pro Thiep), thả lồng đèn gió (Bone Boong Hos K’ôm), đua ghe ngo và các hoạt động khác (xem thêm về nguồn gốc và sự tích của các hoạt động này tại quyển “Lễ hội truyền thống của người Khmer Nam Bộ, đã dẫn).

Ý NGHĨA GIÁ TRỊ CỦA LỄ HỘI OK OM BOK

• Từ trước tới khoảng thời gian gần đây, Trà Vinh gần như là một “ốc đảo” về du lịch, bởi sự cách trở về địa lý, song song đó là việc quảng bá du lịch của tỉnh chưa được chú trọng. Vì vậy, số lượng khách du lịch đến với tỉnh Trà Vinh chưa nhiều. Việc phát triển lễ hội Ok Om Bok và sử dụng lễ hội này trong việc khai thác du lịch sẽ tạo ra sản phẩm du lịch đặc trưng của tỉnh, góp phần quảng bá hình ảnh vùng đất và con người Trà Vinh đến với bạn bè trong nước và quốc tế.
• Nguồn thu từ các dịch vụ trong chuỗi giá trị cung ứng du lịch trong dịp lễ hội như lưu trú, vận chuyển, ăn uống, mua sắm sẽ góp một phần nào đó trong việc trùng tu, tôn tạo các di tích lịch sử, đền chùa miếu mạo. Từ đó nâng cao giá trị thẩm mỹ của các di tích, góp phần thu hút lượng khách du lịch đến với Trà Vinh nhiều hơn nữa.
• Các dịch vụ trong chuỗi cung ứng dịch vụ cho du lịch nói chung và lễ hội nói riêng cần rất nhiều lao động. Vì vậy, phát triển lễ hội Ok Om Bok còn góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập và mức sống cho người dân địa phương.
• Nhờ các lễ hội, trong đó có lễ hội Ok Om Bok, sản phẩm du lịch tại Trà Vinh sẽ mang tính đặc trưng hơn. Với một tỉnh có đông đồng bào dân tộc Khmer sinh sống, việc nêu bật nét văn hoá đặc trưng này sẽ là điểm nhấn trong lòng du khách khi đến tham quan du lịch tại tỉnh nhà.

CÁCH THỨC TỔ CHỨC LỄ HỘI OK OM BOK TẠI TRÀ VINH

Lễ hội Ok Om Bok Trà Vinh được chính quyền và các cấp ngành địa phương quan tâm và quảng bá thông tin rộng rãi bằng nhiều phương tiện truyền thông đại chúng (cổng chào, bandrol, chương trình lễ hội Ok Om Bok). Theo kết quả khảo sát, du khách biết đến lễ hội Ok Om Bok Trà Vinh chủ yếu qua kênh thông tin internet (30%), thư mời từ Ban tổ chức lễ hội (18%), bạn bè người thân (16%). Kênh thông tin từ ấn phẩm du lịch hay các hãng lữ hành, công ty du lịch rất ít, du khách biết đến lễ hội Ok Om Bok qua ấn phẩm du lịch 8%.
Qua đó, chúng ta thấy tỉnh Trà Vinh nhận thức được giá trị, tầm quan trọng của lễ hội; có sự quan tâm phát triển chính sách văn hóa dân tộc; và có định hướng khai thác lễ hội thành sản phẩm du lịch đặc thù. Địa phương đã có sự đầu tư cho công tác quảng bá về lễ hội Ok Om Bok. Tuy nhiên, Trà Vinh mới tiếp cận được nguồn khách nội địa, chưa thu hút được khách quốc tế. Minh chứng là các kênh thu hút du lịch như ấn phẩm du lịch, công ty du lịch, hệ thống website, internet (về tiếng Anh) chưa được quan tâm đúng mức.
(Lễ hội Ok Om Bok của người Khmer (tỉnh Trà Vinh) trong phát triển du lịch-Ths. Trương Thị Kim Thủy ,Khoa Khoa học xã hội và nhân văn, Trường Đại học Cần Thơ).


 VẤN ĐỀ TÀI CHÍNH CHO LỄ HỘI
Đối với các hoạt động gắn liền với việc quảng bá du lịch, lễ hội: nguồn kinh phí này được lấy từ nguồn ngân sách địa phương và từ phía các nhà tài trợ.
Đối với các hoạt động diễn ra tại chùa, các hoạt động tâm linh gắn liền với tôn giáo và nghi lễ: nguồn kinh phí từ người dân địa phương, từ những người tham gia lễ hội: phật tử, khách tham gia lễ hội, khách du lịch…

DU KHÁCH THAM DỰ LỄ HỘI: Trải nghiệm thêm tại Tour Miền Tây
Nhóm du khách này chủ yếu là học sinh sinh viên (42%), cán bộ viên chức (18%), Hội nhiếp ảnh (Trà Vinh 8%); với đa số là trình độ đại học (Trà Vinh 52%) và cao đẳng (Trà Vinh 42%). Nhìn chung, do kênh thông tin quảng bá lễ hội Ok Om Bok ở Trà Vinh chủ yếu từ mạng internet, thư mời trực tiếp từ ban tổ chức đến cơ quan đoàn thể, từ bạn bè người thân nên chỉ thu hút nguồn du khách từ các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Hà Nội. Đa phần nguồn khách là cán bộ viên chức được mời trực tiếp tham dự hoặc tập trung ở nhóm tuổi trẻ học sinh - sinh viên các tỉnh lân cận; số lượng du khách ngoài khu vực thật sự chủ động tìm đến lễ hội Ok Om Bok còn hạn chế.
(Lễ hội Ok Om Bok của người Khmer (tỉnh Trà Vinh) trong phát triển du lịch-Ths. Trương Thị Kim Thủy ,Khoa Khoa học xã hội và nhân văn, Trường Đại học Cần Thơ).

Tham khảo thêm TOUR MIỀN TÂY TỪ SÀI GÒN

Tham khảo thêm TOUR MIỀN TÂY TỪ CÁC TỈNH